Op bijna ieder etiket van een fles (rode) wijn staat aangegeven dat in de wijn tannines aanwezig zijn. Maar wat zijn tannines eigenlijk en komt dit wel ten goede aan de wijn of is het enkel om de wijn langer houdbaarder te maken? In dit artikel geven we je alle informatie over tannines in wijnen.
Wat zijn tannines nou precies?
Tannines zijn complexe molecules en is een verzamelnaam voor chemische verbindingen. Tannines komen voor in zowel witte als in rode wijn. Een ander woord voor tannines is looizuur, omdat de naam tannare in het Latijns looien betekent. Tannine is een element in wijn dat afkomstig is door de houten vaten waarin de wijn gerijpt is, of het is afkomstig van de druivenschillen, -pitten en -steeltjes tijdens het gistingsproces. In sommige gevallen wordt tannine ook kunstmatig toegevoegd.
Wat is de functie van tannine?
De tannine heeft een aantal belangrijke functies bij het maken van wijn. Tannine zorgt ervoor dat een wijn langer houdbaar wordt, door een rem te zetten op de groei van bacteriën. Het zorgt er daarnaast voor dat een wijn geleidelijker rijpt. Hierdoor ontwikkelen de specifieke geur- en smaakstoffen op een correct tempo.
Een wijnboer mag in principe zelf bepalen hoeveel tannines er in de wijn komen. Dit gebeurt tijdens het meegisten van de schillen. Hoe langer de schillen, pitten en steeltjes meegisten, des te donkerder de kleur van de wijn en hoe meer taninne er in de wijn komt. Door een grotere hoeveelheid tannine in de wijn wordt deze ook langer houdbaar, maar duurt de afdronk wel langer (wanneer je de wijn achter in de mond aanvoelt).
Tannine in zowel rode als witte wijn
Tannine komt zoals eerder gezegd voor in zowel rode als in witte wijn. Wel is het zo dat in rode wijn meer tannine voorkomt dan in witte wijn. Dit heeft te maken door de verschillende manieren waarop rode en witte wijn wordt gemaakt. Bij het maken van rode wijn blijven de druivenschillen, -pitten en -steeltjes tijdens de gisting in de gistingstanks zitten die in contact komen met de te maken wijn (ofwel gistende most genoemd). Bij het maken van witte wijn worden de witte druiven eerst geperst, waardoor alleen het sap van de druiven in de gistingstanks verdwijnt zonder de druivenschillen, -pitten en -steeltjes. Om deze reden is witte wijn minder lang houdbaar dan rode wijnen.
Hoe herken je tannines als je een wijn drinkt?
Je ervaart de smaak van tannine het best door een druivenpit kapot te bijten in je mond of door een grote slok koude thee te drinken. De smaak hiervan is wrang en je mondhoeken zullen zich willen samentrekken. Zodra je een wijn proeft met tannine zullen veel mensen dit omschrijven als zuur. Zuur is niet het juiste woord, maar het is eerder te omschrijven als droog of bitter. Vergelijk het maar eens met een citroen of azijn, waar het zuur een stuk duidelijker aanwezig is. Zoals eerder gezegd zijn tannines o.a. nodig om wijn langer houdbaar te maken, maar niet alle wijnen hebben genoeg karakter om tannines mooi te kunnen verdragen.
Tannine kun je ook goed proeven wanneer je bij het nemen van een slok wijn de mond wat samentrekt, of wanneer je een droog gevoel in je mond krijgt na het nemen van een slok wijn. Dit hoeft niet te betekenen dat de wijn niet goed is, want sommige zogenoemde bewaarwijnen zijn heel jong ook erg lekker om te drinken door de aanwezige tannines. Deze vallen mooi samen met het aanwezige fruit in de wijn.
Door een teveel aan tannine (in verhouding met het aanwezige fruit) krijgt de wijn een iets harde en droge smaak. Maar mooie rijpe tannines dragen bij aan een mooie structuur van de wijn in de mond. Het is daarom voor de wijnboer essentieel om een goede balans te vinden qua houdbaarheid en smaak van de wijn.
Welke druivensoorten bevatten een hoog tanninegehalte?
Eén van de redenen waarom een wijn veel tannine bevat is door het soort druivenras. Naast de vele jonge druivenrassen die veel tannine bevatten, en rode wijn die op eik heeft gerijpt, zorgen onderstaande soorten/druivenrassen ook vaak voor een hoog tanninegehalte:
– Jonge rode Bordeaux (al zijn er goedkopere Bordeaux zonder tannine)
– Spaanse wijn op eiken gerijpt (Crianza, Reserva en Gran Reserva)
– Wijn aangeduid met Riserva
– Barollo en Barbaresco wijn (Italië)
– Chianti Classico wijn (Italië)
– Nebbiolo druif
– Cabernet Sauvignon druif
– Tannat druif
– Syrah druif
